1. Home
2. Blog
3. Wislaar Karel is loopbaancoach en personal coach en praat over de 4 niveaus van fitheid

Wislaar Karel is loopbaancoach en personal coach en praat over de 4 niveaus van fitheid

23/06/2020 - 11:42

Er zijn inderdaad 4 niveaus van fitheid. Of 4 vormen, 4 soorten, 4 gebieden. De 4 hangen samen. Ze vormen één geheel. Verwaarlozing van één of meerdere niveaus brengt ons uit balans. De 4 niveaus zijn fysieke fitheid, mentale fitheid, emotionele fitheid en spirituele fitheid. In dit artikel geeft Karel tekst en uitleg hierover.

Tekst - Karel Sterckx

• Nature Based Leadership
• Expeditie- en Tochtbegeleider
• Socioloog
• Wisl Loopbaancoach

4 Niveaus van fitheid

Er zijn inderdaad vier niveaus van fitheid. Of vier vormen, vier soorten, vier gebieden. Noem het hoe je het wil. De vier hangen samen. Ze vormen één geheel. Verwaarlozing van één of meerdere niveaus brengt ons uit balans.

De vier niveaus zijn:

• Fysieke fitheid
• Mentale fitheid
• Emotionele fitheid
• Spirituele fitheid

1. Fysieke fitheid

Fysieke fitheid gaat uiteraard over lichaamsbeweging en lichaamsverzorging. Maar ook over goede voeding. We weten allemaal dat sommige voeding energie vreet van ons lichaam en dat andere voeding juist energie geeft. Nu we het hier toch over hebben, verwijs ik graag naar de visie vanuit Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) op energie om ons lichaam te voeden.

Er zijn 2 bronnen: prenatale qi (tschi) en postnatale qi. De prenatale qi zit in het Niersysteem (in TCG zijn de Nieren meer dan louter de organen zoals bij ons) en krijgen we mee van bij de geboorte. Het wordt “Jing” genoemd. De Jing is een hoeveelheid energie die afneemt doorheen de jaren. Daar kunnen we weinig aan doen.

Er bestaat training om die energie te cultiveren, maar dan nog neemt die af. Eenmaal de Jing uitgeput is, sterven we. Vanuit de TCG is het dan ook dé ultieme doelstelling om de Jing zoveel mogelijk te sparen. Dat kunnen we doen met de postnatale qi. Die halen we immers uit voeding en uit lucht. Goede voeding en propere lucht zorgen voor voldoende dagelijkse hoeveelheden energie om te functioneren. Zodra de dagelijkse qi op is, gaan we slapen. Om ’s nachts de voorraad van de volgende dag voor te bereiden. Daarom is een goede nachtrust zo immens belangrijk.

Misschien nog iets over goede lichaamsbeweging. Ik zie veel mensen zo hard sporten, dat ze hun lichamen uitputten. Dat is geen goede lichaamsbeweging. Goede lichaamsbeweging houdt het lichaam soepel en ontspannen. Er is niks mis met lopen, zolang dat ontspannen gebeurt. Er is wel iets mis met zodanig vaak “over de rooie” te gaan, dat je afgemat in de zetel valt als een zak patatten, last krijgt van knieën, rug, spieren en pezen… Dan put je je lichaam uit.

2. Mentale fitheid

Mentale fitheid is nodig om te blijven evolueren, blijven groeien, blijven bijleren. Levenslang leren, zeg maar. Het gaat over het cultiveren van een open, rustige, alerte en ontspannen geest. Shen gong, noemen ze dat in de Chinese leer. Meditatie en qigong zijn heel goede trainingspraktijken voor mentale fitheid. Mentale fitheid betekent ook bewust ruimte laten voor nieuwe inzichten, nieuwe kennis, nieuwe wegen om te bewandelen.

3. Emotionele fitheid

Emotionele fitheid gaat dan weer over goed omringd te zijn. Door vrienden, door familie, door mensen die het goed met je menen, en je in je waardigheid versterken. Zoals een boom deel uitmaakt van het bos, op en onder de grond, en tegelijkertijd bijdraagt aan en geniet van het hele ecosysteem. Wanneer wij deel uitmaken van een gemeenschap, bijdragen aan en genieten van die gemeenschap, voelen we ons goed in ons vel. Een ander deel van emotionele fitheid is de mogelijkheid en de durf om negatieve emoties uit je lichaam en je hoofd te verwijderen, en het besef dat we zelf de kwaliteit van onze emoties kunnen kiezen. Blijf je zitten met negatieve emoties, dan pleeg je evenzeer een aanslag op je lichaam. Ook daarvoor zijn meditatie en qigong goede trainingspraktijken.

4. Spirituele fitheid

Spirituele fitheid, tot slot, gaat over het geloof dat we deel uitmaken van iets groters dan puur onszelf. Wij maken als mens deel uit van de natuur. Alleen knipt het systeem waarin we rondlopen, die draad door. De westerse kijk op het leven en op de planeet, is heel mechanisch: alles wordt opgedeeld in stukjes, als ware het een machine die samengesteld is uit tich afzonderlijke deeltjes, die in causaal verband staan tot elkaar. De natuur is niet mechanisch, noch causaal. Die is synchronisch en één geheel. De natuur blijft gewoon in beweging en gaat waar er ruimte is.

We kennen de beelden van natuur die de verlaten straten inneemt.. Die doet dat niet vanuit een gedachte, het gebeurt gewoon. Maar er is natuurlijk wel iets dat ervoor zorgt dat het gebeurt. Wat dat dan is, zullen sommigen god noemen, anderen noemen het gewoon natuur of energie. Hoe je het noemt, kies je zelf maar. Waar je je goed bij voelt. Zo’n spiritueel gevoel kent iedereen die zichzelf is tegengekomen.

Bijvoorbeeld tijdens een stevige tocht in de bergen tot aan de top, gelukkig en blij met die ‘overwinning’. Maar tegelijkertijd zeer goed beseffend hoe klein we zijn tegenover de machtige bergen en dat er nog altijd hogere toppen zijn: bescheidenheid en inspiratie als metgezellen onderweg!

Aanrader: Boek "De totale atleet"

Nadat ik die uitleg geschreven had, vroeg ik me af welk boek een goede aanrader zou zijn.. Zeker voor als dit helemaal nieuw is voor iemand. Die vraag katapulteerde me opnieuw naar de jaren 90, vanuit de vraag: “met welk boek ben ik ooit begonnen en wanneer dan?”… Mijn ogen screenden mijn boekenkast en bleven hangen bij “De Totale Atleet” van Dan Millman. Inderdaad! Dat was het allereerste boek dat ik ooit kocht en verslond over “totaaltraining”. Millman heeft het immers over “de lessen van de natuur”, “de kracht van bewustzijn”, het ontwikkelen van fysiek, mentaal en emotioneel talent, en over “sport en meditatie”.

Ik kocht het in 1996, op aanraden van Paul Van Cleynenbreugel, mijn nonkel, karate-meester van hoog en diep niveau en bergliefhebber zoals ik. Samen met zijn echtgenote (mijn tante) en hun jongste zoon (mijn neef) gingen we een aantal keren op huttentocht. Nu ik de inhoud weer bekeek, zie ik de rode draad doorheen mijn leven: bergen, lessen uit de natuur en oosterse wijsheid. Toen al kreeg ik eigenlijk de richting die ik moest opgaan klaar en duidelijk onder de neus geschoven. Alleen zag ik het toen nog niet… Toen was ik fysiek misschien wel fit, maar mentaal, emotioneel en spiritueel, verre van.

Heb je vragen over de inhoud van deze sessie?

Contacteer ons en vraag naar Karel ;-)